Theo các chuyên gia dinh dưỡng, một trong những nguyên nhân chính gây ra chứng biếng ăn ở trẻ có liên quan tới những bất ổn trong hệ tiêu hóa. Với khả năng giải quyết được gốc rễ chứng rối loạn tiêu hóa và giúp trẻ ăn ngon miệng tự nhiên, men vi sinh hiện đang rất được các bà mẹ tin tưởng, ưa dùng. Vậy men vi sinh là gì và tại sao nó lại có tác dụng “thần kỳ” đến vậy?

Men vi sinh là gì?

Để trả lời câu hỏi “Vì sao men vi sinh tốt cho trẻ biếng ăn”, trước tiên cần hiểu men vi sinh là gì? Theo định nghĩa của Tổ chức y tế thế giới WHO, men vi sinh (hay còn gọi là probiotic) là những vi sinh vật sống, khi được bổ sung với số lượng thích hợp sẽ mang lại lợi ích cho sức khỏe con người. Chúng ta thường nghĩ đến vi khuẩn như một sinh vật sẽ gây hại đến sức khỏe con người, nhưng thực ra vi khuẩn cũng có loại tốt loại xấu. Men vi sinh có thể tìm thấy tự nhiên trong cơ thể, hoặc tìm thấy trong các loại thức ăn và thực phẩm bổ sung.

Bụng khỏe trẻ sẽ ăn ngon

Ưu tiên hàng đầu của các bà mẹ đó là bé yêu ăn ngon, cao lớn mỗi ngày. Và phải khẳng định lại để ăn ngon, bé cần bụng khoẻ. Thế nào là bụng khỏe? Đó là một hệ tiêu hóa khỏe mạnh với các cơ quan chức năng hoạt động nhịp nhàng, đúng phận sự; có hệ vi sinh vật đường ruột cân bằng, trong đó các lợi khuẩn (vi khuẩn có lợi) hoạt động tốt.

Trong đường ruột có rất nhiều vi khuẩn cư trú gồm cả vi khuẩn có lợi lẫn vi khuẩn có hại. Một hệ tiêu hoá khoẻ mạnh và hoạt động bình thường có tỷ lệ lợi khuẩn ở mức trên 85%, hại khuẩn chỉ khoảng 15%. Bất kì lý do nào khiến tỷ lệ này thay đổi, hại khuẩn nhiều hơn mức cho phép sẽ dẫn đến mất cân bằng hệ vi sinh tự nhiên, hệ tiêu hóa cũng như đường ruột không còn làm tốt chức năng. Từ đó, gây ra những vấn đề rối loạn tiêu hóa như: táo bón, tiêu chảy, đầy hơi, chứng ợ nóng, sôi bụng… dẫn tới tình trạng chán ăn và ảnh hưởng tới quá trình hấp thu thức ăn của trẻ.

Trong trường hợp này, cung cấp thêm các lợi khuẩn (probiotic) hay còn gọi men vi sinh cho bé là biện pháp tối ưu giúp cải thiện sự cân bằng hệ vi sinh đường ruột, ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn có hại. Nhờ đó, trẻ tiêu hóa khoẻ và hấp thụ thức ăn tốt hơn.

Lý giải một cách khoa học, vi khuẩn có ích trong các loại men vi sinh sẽ tham gia vào quá trình biến đổi thức ăn, chất xơ thực phẩm ở ruột non thành acid lactic, acetic, butyric, vitamin, axit amin, men, hocmone…., sinh ra các khí NH3, CO2, H2S… Quá trình lên men này giúp nhu động ruột hoạt động trơn tru, khoẻ mạnh do tạo ra được môi trường acid nhẹ, tăng cường hấp thu canxi, chất khoáng, tăng chức năng bảo vệ niêm mạc ruột, giảm độc tính độc tố, kích thích miễn dịch cục bộ và miễn dịch ngoại biên, tăng hoạt động của các enzym tiêu hóa thức ăn.

 Vì thế, men vi sinh giúp bụng (hệ tiêu hóa) khỏe, quá trình hấp thu, thải trừ thức ăn trơn tru, từ đó hỗ trợ điều trị chứng biếng ăn ở trẻ.

Chọn men vi sinh thế nào cho đúng

Men vi sinh tốt là như vậy, nhưng không phải bà mẹ nào cũng biết cách lựa chọn sản phẩm men vi sinh tốt nhất cho con mình. Hiện nay trên thị trường có nhiều loại chế phẩm chứa probiotic hỗ trợ tiêu hóa khiến các bà mẹ dễ “tẩu hỏa nhập ma” rơi vào ma trận các loại men vi sinh. Tuy nhiên, không phải loại nào cũng giống loại nào mà mỗi chủng lại có một tác dụng riêng rẽ và không phải cứ là men vi sinh thì có tác dụng giống nhau. Khi lựa chọn men vi sinh cho bé để bổ sung lợi khuẩn, mẹ nên chú ý đến các yếu tố:

Nguồn gốc: Các chuyên gia khuyên rằng, mẹ nên chọn những chế phẩm men vi sinh cho trẻ em được cung cấp bởi những thương hiệu có uy tín, đã được nghiên cứu lâm sàng chứng minh tác dụng.

Chủng loại: Tổ chức Y tế thế giới có khuyến cáo một số chủng loại vi khuẩn tốt cho sức khỏe như Lactobacillus, Bacillus, các chủng nấm men thuộc họ Saccharomycetaceae…Mẹ nên tìm loại men vi sinh chứa các chủng lợi khuẩn này.

Hàm lượng: Để đạt được tác dụng trong đường tiêu hóa, các vi khuẩn này cần có hàm lượng tối thiểu là 108CFU. Hầu hết các chế phẩm men vi sinh cho trẻ em đều đảm bảo hàm lượng lợi khuẩn ở mức này. Tuy nhiên lợi khuẩn thường khi đi qua dạ dày sẽ bị tiêu diệt một phần dưới tác dụng của dịch vị và các yếu tố khác nên rất khó xác định được hàm lượng lợi khuẩn thực tế vào đến đường ruột liệu có đảm bảo đủ lượng để phát huy tác dụng hay không.

Men vi sinh sử dụng công nghệ hiện đại: Bào tử lợi khuẩn là một trong những nghiên cứu mang tính đột phá trong ngành men vi sinh. Bào tử được coi là “dạng sống tiềm ẩn” của vi khuẩn, có khả năng sống sót khi đi qua môi trường acid của dịch vị dạ dày, khi vào ruột non, các bào tử sẽ nảy mầm và phát triển thành thể hoạt động, ức chế sinh trưởng hoặc tiêu diệt một số vi khuẩn gây bệnh đường tiêu hóa. Đây là lý do bào tử lợi khuẩn có thể giúp cân bằng hệ vi sinh có ích trong đường ruột, cải thiện hệ thống tiêu hóa, nhất là ở những trẻ kháng sinh kéo dài vì số lượng vi khuẩn có lợi bị suy giảm. Đồng thời, bào tử lợi khuẩn có thể phát triển ngay cả khi có mặt các kháng sinh như cephalosporin… nên có thể dùng men vi sinh chứa bào tử để lập lại cân bằng hệ vi sinh đường ruột ngay cả trong trường hợp đang sử dụng kháng sinh. Ngoài ra, bào tử còn có tính đề kháng cao với nhiệt, sự khô hạn, tia tử ngoại, hóa chất diệt khuẩn… nên sống tốt ở môi trường bên ngoài hoặc khi bào chế ra các sản phẩm men vi sinh sẽ cho độ sống sót cao.

Những lưu ý khi cho trẻ sử dụng men vi sinh

Bên cạnh việc lựa chọn men vi sinh tốt nhất cho trẻ, để các sản phẩm này phát huy hết công dụng, mẹ nên lưu ý một số vấn đề khi sử dụng cho trẻ như: Nên dùng sản phẩm trực tiếp hoặc pha với nước đun sôi để nguội (ấm) để uống. Tuyệt đối, không pha với cháo, sữa, nước nóng ở nhiệt độ quá cao khiến các khuẩn lợi bị tiêu diệt khi gặp nhiệt độ, giảm tác dụng men vi sinh. Chỉ nên uống men vi sinh sau khi uống kháng sinh khoảng 2 tiếng, tránh việc vi khuẩn có lợi vô tình bị kháng sinh tiêu diệt nếu dùng thuốc và men vi sinh sát giờ nhau.

Phụ huynh cũng nên lưu ý phân biệt giữa men vi sinh và men tiêu hoá. Men vi sinh cung cấp những vi khuẩn sống có lợi, giúp tiêu hoá và tổng hợp các chất dinh dưỡng. Men tiêu hoá là các hợp chất hoá học (enzyme) từ bên ngoài được bổ sung vào cơ thể giúp tiêu hoá thức ăn, men tiêu hóa chỉ nên dùng ngắn ngày, khi thật cần thiết và phải có chỉ định của bác sỹ. Việc lạm dụng men tiêu hoá sẽ khiến trẻ bị phụ thuộc, làm suy giảm chức năng, hoạt động của một số cơ quan trong cơ thể. Trong khi đó, bổ sung men vi sinh cho trẻ hàng ngày được chuyên gia khuyến khích các bà mẹ thực hiện, đặc biệt với những trẻ có các biểu hiện của rối loạn tiêu hóa như táo bón, tiêu chảy, đau bụng, đầy bụng,… và những trẻ biếng ăn, chậm lớn.